تنظیم خانواده مجموعه اقداماتی است که افراد و زوجها را یاری میدهد تا از داشتن فرزند ناخواسته جلوگیری کنند و فاصله بین فرزندان را خود تنظیم نمایند.

آموزش و مشاوره ، تامین وسایل جلوگیری از حاملگی و دسترسی آسان به آن و کمک به کسانی که دچار ناباروری هستند و آموزش خانواده ها درباره فرزندان از جمله خدماتی هستند که بهداشت باروری را شامل میشوند. شناخت رشهای مختلف جلوگیری ازبارداری و آکاهی نسبت به مزایا و معایب هر روش میتواند خانواده را برای انتخاب مناسب ترین روش در پیشگیری از حاملگی ناخواسته راهنمایی کند.

اهداف تنظیم خانواده

کاهش مرگ و میر مادران به علل ناشی از بارداری و تامین سلامت آنان

کاهش مرک ومیر کودکان از طریق جلوگیری از رشد و تکامل نابهنجار جنین و کاهش بیماریهای ژنتیکی.

جلوگیری از سوء تغذیه مادران و کودکان با فاطله گذاری مناسب بین فرزندان

پرهیز از بدنیا آمدن کودک ناخواسته که خود به خود کاهش سقط های عمدی را بدنبال دارد.

داشتن فرزند به تعداد دلخواه و تعیین تعداد آنان با توجه به شرایط حاکم بر خانواده

برخورداری خانواده از سطح زیستی معقول

برخورداری افراد از تعلیم و تربیت بهتر

بهبود وضع مالی خانواده

تضمین ثبات خانواده

تامین بهتر خدمات و تسهیلات عمومی توسط مسئولین برای افراد جامعه

افزایش مشارکت زنان در فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی

کاهش رشد جمعیت و هماهنگی آن با توسعه اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی جامعه

انواع روشهای پیشگیری از بارداری

روش های جلوگیری از بارداری را میتوان به ۴ گروه عمده تقسیم نمود:

۱- روشهای طبیعی : منقطع ، ریتم

۲- روشهای مکانیکی : کاندوم، دیافراگم ، اسفنج ، کلاهک ، IUD

3- روشهای طبی : قرص ، آمپول

۴- روشهای جراحی : توبکتومی ، وازکتومی